The Godfather

Nino Rota, de Italiaanse filmcomponist, is een maestro die door zijn muziek tal van films nog indrukwekkender gemaakt heeft. In de Godfather van 1972 zit prachtige filmmuziek, onder andere de liefdesmelodie van Apollonia, de grote liefde van Michael. Prachtig muziek en sterke beelden die in mijn geheugen staan gegrift. 

Filmmuziek, de kracht van de verbeelding

Ik hou van film. Vooral van echte cinema films, van de magie van een goed scenario met sterke beelden, een film die je moeiteloos meeneemt in het verhaal. De impact van de filmbeelden wordt door goede filmmuziek geweldig versterkt. En dan denk ik vooral aan de muziek van Ennio Morricone en van Nino Rota, de grote Italiaanse filmcomponisten.

Once upon a time in the West, is een magistrale Western en de epische soundtrack is impressionant. De extreme close-ups van Sergio Leone en de weidse landschappen gecombineerd met de composities van Ennio Morricone maken deze film voor mij nog altijd de ultieme Western, met goeden en slechten, wraak en gerechtigheid.

Het wordt hoog tijd dat ik de DVD van deze klassieker nog eens opzoek en mij overlever aan de kracht van de verbeelding en de muziek 

De zomer van 2020

Gisteren op 20 juni stond de zon het hoogst boven deze plek op aarde, Vannacht was het de kortste nacht. Toen ik vannacht om 4 uur slaapdronken naar de WC ging hoorde ik de vogels al van sjette geven. De zomer lonkt, zeker na de verloren Corona lente. Hoewel, eigenlijk is die quarantaine in ons kot al met al heel vlot verlopen. We misten wel de terrasjes, de familie en de vrienden, de kust en het strand, maar we zijn gezond en welgezind gebleven. We hebben echt genoten van het mooie weer in onze tuin en van de vele fietstochtjes in het Brugse ommeland. De fietsafstand was wel beperkt tot de grootte van de blaas van Jacqueline, door het ontbreken van horeca toiletten en van hoge mais velden.

We hebben dank zij de Corona ophokplicht volop genoten van boeken en films. De dag net voor dat de bibliotheek haar deuren sloot, heb ik nog een vracht boeken geleend. De crimi trilogie van de noordse schrijver Ingar Johnsrud over het speurdersduo Fredrik Beier en Kafa Iqbal en hun onderzoek naar  het Broederschap is grote klasse. De drie boeken hebben het zelfde thrillergehalte als de fantastische Millenium trilogie van Stieg Larsen. We hebben ook geprofiteerd van de lock-down om de opgenomen TV-reeksen en films op onze digicorder af te spelen op TV. Heerlijke televisie momenten. Ja, we zijn blij dat we hebben kunnen genieten van boeken en films in compensatie van sociaal contact. 

Maar nu is het tijd om weer mensen te ontmoeten, op café en restaurant te kunnen gaan, en deze week eindelijk weer naar het strand te gaan, voorzien van onze zetels, en zonnecreme om onze witte stukjes huid in te smeren. Wie zong dat weer "het leven is mooi"? Dit wordt ons lijflied deze week. 
Oud worden is niet zo erg, zeker niet als je denkt aan het alternatief.

de gezondheidseconomie en de prijs van een mensenleven

De kosten van de Covid 19 pandemie swingen de pan uit. Hoeveel deze crisis zal gekost hebben aan extra uitgaven en minder inkomsten dat is voor later. Wellicht zal dat eigenlijk nooit exact berekend kunnen worden. Wie het zal betalen wordt het grote politieke dilemma. De balans tussen de grote inspanningen van de zorg voor de gezondheid versus de enorme economische verliezen is vaneigens een delicate evenwichtsoefening. Het bloedbad van de economie zal voor iedereen gevolgen hebben.

Niemand heeft ervaring met een dergelijke crisis. De politiekers houden het graag droog en veilig, en dus worden er gretig expertengroepen opgericht. Het Nationaal Crisiscentrum, de Nationale Veiligheidsraad, de Risk Assessment Group, Het Wetenschappelijk Comité Coronacrisis, de Taskforce  Geïntegreerde Politie, Het Federaal Coördinatiecomité, de taskforce voor de woon-zorgsector, de Groep van Experts belast met de Exitstrategie (GEES), en dan vergeet ik waarschijnlijk nog een paar van die expertenclubjes. Het balanceren tussen volksgezondheid, welzijn en welvaart is in deze Coronatijden een gevaarlijke politieke bezigheid die liefst overgelaten wordt aan experten.

Gezondheid heeft een prijs. Hier in België geven we ongeveer 10% van het bruto-binnenlands-product uit aan gezondheidszorg. De gezondheidsexperts van het RIZIV hanteren rationele parameters om keuzes te maken. Zo worden er kosten/baten analyses gemaakt van de medische kosten versus het aantal jaren in goede gezondheid. Daarvoor gebruiken de artsen de QALY parameter Quality Adjusted Life Years. Kwalitatieve Toegevoegde Levensjaren worden uitgedrukt in een cijfer: één QALY is 1. Ook een levensjaar heeft een prijs.

Mijn cardiologe heeft het mij mooi uitgelegd: door het plaatsen van een defibrilator implant voor mijn hartritme stoornissen, stents in mijn kroonslagaders, mijn operatie van een abdominale aorta aneurisme, bestraling van prostaatkanker en diverse jarenlange medicatie heeft het RIZIV (de belastingbetaler) voor mij circa €40.000 tot €50.000 uitgegeven. Vaneigens ben ik blij dat we hier een goede sociale zekerheid hebben en dat de kosten/baten QALY analyse voor mij gunstig was. Door de geschatte 5 tot 8 toegevoegde kwalitatieve jaren aan mijn leven, zal ik verder consumeren, nog met de auto rijden of zelfs misschien nog een nieuwe wagen kopen, geld uitgeven aan nieuwe kleren, schoenen en entertainment, op restaurant gaan, een nieuwe gsm of laptop kopen, kortom ik zal bijdragen tot het bbp. Kortom, de kosten voor al mijn gezondheidszorgen waren een kosteneffectieve investering. Gesteld dat een bejaarde in een woon-zorgcentrum diabeet en/of dementerend is en kanker krijgt, en de dure behandeling zal zijn leven misschien met 6 maand of met éen jaar rekken dan is helaas de QALY balans tussen de kosten versus de kwalitatieve toegevoegde levensjaren negatief. Het gemiddeld laatste levensjaar van 65-plussers blijkt gemiddeld €25.000 te kosten aan het RIZIV, en dat in pre-Corona tijden. Het besluit om oude fragiele rusthuisbewoners met Covid-19 niet naar het ziekenhuis en de dure intensieve zorg te sturen is deels ingegeven door kosten/baten QALY analyse maar ook door de bezorgdheid om de ziekenhuizen niet te laten crashen.   De geriaters hebben ook wel gedacht aan het welzijn van hun patiënten. Heel alleen en anoniem sterven in de Corona afdeling van een onbekend ziekenhuis omgeven door onherkenbare robot-verpleegkundigen of rustig overlijden in de vertrouwde omgeving van het woon-zorgcentrum, de keuze van de artsen is verantwoord om te opteren voor het woon-zorgcentrum.

Is het ethisch om een kosten/baten afweging te maken van deze crisis? Statistieken en cijfers ontstijgen ethiek. Het aantal overlijdens in België was gemeten over 5 jaar gemiddeld 110.000 mensen/jaar. De gemiddelde cijfers van de overlijdens zijn bekend per maand en per week. In de 8 weken Covid-crisis was er een oversterfte van 8.000 overlijdens, dankzij minder werkongeval- en verkeersdoden. Puur statistische gezien op een bevolking van circa 11 miljoen is dat relatief weinig. De verwachting is dat in 2020 er een oversterfte zal zijn van circa 10% m.a.w 122.000 i.p.v 110.000. Het is best mogelijk dat er na de Corona-crisis een ondersterfte zal opduiken: bejaarden kunnen maar eenmaal sterven. Ik geef toe dat klinkt cynisch, maar de uitvaartsector houdt rekening met deze prognose.

Dat er een andere kijk zal komen op de gezondheidszorg is wel duidelijk. Het afbouwen van de ziekenhuiskosten zal geen enkele politieker nog durven op de agenda zetten. Besparen op zorgverleners zal niemand nog willen, integendeel de lonen van de zorgverleners zullen zeker stijgen. De zorg moet gevalideerd worden, niet alleen met een applaus om 20 uur maar ook in appreciatie van de waarde van het beroep. Er is een tijdperk voor Corona maar ook een er na. En geloof me, daar kijk ik echt naar uit want die ophokplicht begint me zwaar te wegen.

Als je meer wilt weten over de Quality Adjusted Lif Years surf maar naar Lieven Annemans van de Universiteit Gent: en zeker kce/fgov is verhelderend
https://www.celforpharma.com/insight/do-you-know-what-qaly-and-how-calculate-it

https://kce.fgov.be/nl/drempelwaarden-voor-kosteneffectiviteit-in-de-gezondheidszorg

Muziek verzacht de quarantaine

Net voor de bib in lock-down ging heb ik een serieuze voorraad boeken en dvd's geleend om de sperperiode door te komen. Gelukkig want aan boeken, films en de TVopslag op mijn decoder heb ik geen gebrek. Een van die dvd's is het onverwoestbare West Side Story met de sublieme muziek van Leonard Bernstein. 60 jaar geleden gefilmd en in 1961 in de cinemazalen verschenen. Meteen goed voor de Beste Film van het jaar en 10 oscars in 1961.

Na 60 jaar oogt de film nog steeds fris. De kwaliteit van de originele 65mm filmopnamen geeft een haarscherp kleurrijk beeld en dan is de schitterende muziek van Leonard Bernstein en de prachtige choreografie maken van West Side Story een feest voor oog en oor. Dit tijdloos verhaal van Romeo en Julia in het decor van het NewYork van de jaren 1958 is nog steeds meeslepend. Ooit lang geleden,in mijn prehistorie heb ik die film nog gezien in de Paladium in Blankenberge. Het is nog steeds een pracht film. Zeker in deze Corona tijden heb ik er oprecht van genoten. Wat waren ze mooi Nathalie Wood en Georgi Chakiris, waar is de tijd heen?

 

 

Asan Tuus

Is het nu 7 of al 8 weken dat wij opgehokt zijn? Ik zou het moeten tellen, want de dagen beginnen allemaal op elkaar te gelijken. Wij zijn er ons van bewust dat we blij mogen zijn dat we alle twee gezond en wel zijn. Daarom volgen we braaf en solidair de Corona regeltjes op: geen fysiek contact met andere mensen, afstand houden, alleen wat wandelen en fietsen en vooral veel thuis zitten enz. Al met al valt het nog mee, maar het begint toch moeilijk te worden. Niemand nog een hand of kus geven, geen bezoek aan of van familie en vrienden, alleen dichte verplaatsingen met de auto. Wat verlangen we om eens naar het strand te gaan, om weer een terrasje te doen, om er eens uit te trekken naar ergens anders. Maar de vrees voor besmetting zorgt er wel voor dat al deze verzuchtingen ondergeschikt blijven aan onze eigen veiligheid. Desnoods even solitair leven in een eigen bubbel met de hoop dat het sociaal leven met de mensen rond ons terug zal komen. We leven op hoop.

Zolang er geen vaccin is zullen we afstand van elkaar moeten houden, met een mondmasker kommistjes doen en niet naar de voetbal, de cinema, het concert of festival gaan. De andere is een gevaar geworden, iedereen kan ons ziek maken, het ziekenhuis injagen met de kans dat we dood gaan. De mensen rondom ons zijn gevaarlijk geworden, hoe graag we het ook zouden hebben om weer onbekommerd te genieten van onze vrijheid te midden van een bruisende samenleving.

2020 Is een klotejaar, een economische rampjaar, een jaar dat niet snel vergeten zal worden. Niemand heeft dit ooit meegemaakt. Ik stel me de vraag wat er zal veranderd blijven als de Corona pandemie voorbij zal zijn. Zal het na de vaccinatie weer business as usual worden, of komt er een nieuwe samenleving aan? Dat de wereldeconomie anders zal worden is een feit, alleen de sterkste spelers zullen overleven, de regeringen zullen onpopulaire maatregelen moeten maken om de enorme verliezen te compenseren, niet alleen vakanties maar ook veel hebbedingen zullen flink duurder worden. Het is alleen te hopen dat tegen volgende zomer 2021 er massaal zal gevaccineerd zijn en dat Covid 19 verleden tijd is. Hoop doet leven, maar Corona maatregelen ook.

10 jaar geleden

De tijd vliegt. We zijn in 2010 met de Blauwe Vogel naar Thailand geweest. Plezante tijd in het land van de eeuwige glimlach. Mooi land, en mooie mensen. Hierbij een aantal kiekjes van ons, 10 jaar jonger.

De ijstijd

Toen er nog toeristen toegelaten waren aan onze kust in het pre-Corona tijdperk. 

Brulapen in tijden van Covid 19

Ik heb vandaag de raad van ons Maggy opgevolgd: thuis blijven in ons eigen kot. Weliswaar ook in onze eigen tuin, lekker tukje gedaan op een ligbed lekker ingeduffeld onder een fleece dekentje. Daarna wat gesurft op het internet en toevallig op een website gestoten over de virus toestanden in Italië en de Corona slachting. Hallucinante Danteske verhalen over de instortende italiaanse gezondheidszorg. Gisteren 300 doden, 2500 doden, vandaag 500 doden, en al 3.000 doden. Ruwe schatting vermoedelijk tussen de 30.000 en 50.000 echte Covid 19 besmettingen in Italië, want het is onmogelijk te testen wegens gebrek aan testmateriaal. Er zijn zoveel Italianen ernstig ziek in de ziekenhuizen dat de dokters verplicht zijn om te triëren: wie krijgt de schaarse levensnoodzakelijke beademing, wie blijft leven en wie zal sterven. Gelukkig volgen wij de extreme maatregelen zoals Frankrijk, Italië en Spanje met dezelfde strenge Chinese lock-down regels: iedereen thuis, het land ligt plat. Een Corona tsunamie die plotseling alle medische hulp overspoelt kan hopelijk in België nog net op tijd vermeden worden. Gelukkig volgen onze talrijke regeringen en bijhorende ministers de wetenschappers en medici en hebben we een feitelijke lock-down al willen de politiekers dat woord eigenlijk niet gebruiken.  

En dan heb je de darwinisten zoals Boris Johnson en het genie van Middelkerke, de Jean-Marie die opteren voor de survival of the fittest. We kennen J-M Dedecker als een gedreven rechtse brulboei, en soms zegt hij opmerkelijke dingen. Maar zijn interview in de Zeno van Demorgen loopt toch echt de spuigaten uit. Hier volgt een stuk van zijn nonsens betoog. 
"Die draconische maatregelen tegen het coronavirus zijn overdreven", zegt Jean-Marie Dedecker. "We zijn veel te obsessief met onze gezondheid bezig. Als er een virus opduikt, waardoor ouderen het loodje leggen, creëert dat meteen massahysterie. Wie vraagt om niet te panikeren, zaait paniek. Belachelijk. In ons land sterven jaarlijks gemiddeld 1.200 mensen aan de griep, in Nederland 2.000 en in heel Europa gemiddeld 60.000. En die overlijdens komen er ondanks het griepvaccin. Het zijn meestal lieve oudjes, die al jaren in verpleeghuizen wonen en al allerlei kwalen hebben. Het is zelden de griep of in dit geval het corona virus alleen. Hoe ouder je wordt hoe zwakker je bent en hoe moeilijker je een virus kan bestrijden. Het is een vorm van natuurlijke selectie. Ondertussen gaat de economie op slot en ontspoort de begroting. Scholen gaan dicht, evenementen worden afgelast. Al die draconische maatregelen gaan te ver. Ik nodig iedereen uit om naar Middelkerke te komen en de gezonde lucht op te snuiven, Ik stop niet met inwoners en toeristen de hand te schudden. De vrouwen kunnen van mij nog altijd een kus krijgen als ze dat willen". En zo gaat het genie van Middelkerke nog een eind door. Nog dit einde van zijn interview in De Morgen: "Het gezond verstand ontbreekt compleet. Gezond leven is meer dan bomen knuffelen, het is de wetten van de natuur respecteren. Maar van ons wordt verwacht dat we angstig door de dagen heen worstelen. Ik ga niet in quarantaine". enz.

Zo weten we ook brulboei Dedecker een rasechte Darwinist is. Ik vind hem vanaf vandaag een brulaap.Benieuwd hoe hij zal piepen als hij met een longontsteking op intensieve naar adem ligt te snakken. 

Uitdaging en stress

Ik volg een cursus in het volwassenenonderwijs bij SNT Brugge. DaVinci Resolve is een Amerikaans programma voor video editing, en behoorlijk complex. Wij zijn met zes cursisten waarvan ik de ouderdomsdeken ben. Mijn computer thuis is te licht om de oefeningen te doen en ik ben niet van zins om minimum € 4.000 uit te geven aan de super computer die nodig is om DaVinci vlot te gebruiken. Het is een fantastisch programma met ongekend veel professionele mogelijkheden voor de filmmakers. 
https://www.blackmagicdesign.com/products/davinciresolve/

Kortom, ik leer een programma dat ik thuis niet zal gebruiken, en dat ik eigenlijk ook niet nodig heb want Premiere Elements en Magix klaren de klus ook, simpeler, en veel gebruiksvriendelijker. Maar het is een uitdaging om iets nieuws te leren en ik doe dat graag. Ik maak mezelf wijs dat het een vorm van hersengymnastiek is, al ondervind ik wel dat hoe ouder ik word hoe moeilijker het wordt om iets te leren en ik geef toe dat dit wel stress geeft. Selavie, en een beetje uitdaging maakt het leven boeiend. Het komt er alleen op aan gemotiveerd te blijven. Een tof boek lezen, nieuwe muziek leren ontdekken, obscure podcasts ontdekken, TV series uitkijken in enkele dagen, en een blog vullen met gedachtenkronkels, alles moet toch niet altijd nuttig zijn.

Groei en planning

Altijd optimist blijven, zei mijn moeder, met doemdenken maak je alleen je eigen ongelukkig. Maar als ik nu het Yale demografisch rapport van 11 Februari 2020 bekijk, dan moet ik toch moeite doen om te geloven dat het allemaal wel in orde zal komen met de wereld bevolking.

Het Yale studierapport over de demografische evolutie geeft regeringen en bedrijven de nodige informatie voor hun plannen omtrent bevolking, urbanisatie, migratie, vergrijzing, en economie. Uit de cijfers blijkt dat de globale wereldbevolking iets sneller gestegen is dan Yale voorzien had in hun 2010 rapport en verder zal blijven stijgen vooral in minder ontwikkelde landen. Anderzijds zijn er in meer dan 80 landen, de helft van de globale bevolking, minder geboortes en een stijging van levenslengte wat resulteert in meer bejaarden en minder werkende mensen. 

Op onze blauwe planeet zitten we nu anno 2020 met 7,8 miljard mensen, in 2011 hadden we net de kaap van 7 miljard gerond, terwijl we in 1950 een wereld bevolking van 2,5 miljard telden. Toen in 1950 was de jaarlijkse aangroei van de populatie 1,8% wat neerkwam op 77 miljoen per jaar door de nataliteit van 5 geboorten/vrouw. 

In 2020 is de jaarlijkse aangroei verminderd tot 1%, maar de jaarlijkse groei van de wereld populatie is nu 81 miljoen, meteen gemiddelde nataliteit van 2,4 geboorten/vrouw met een gedaalde kindersterfte van 29/1000 geboorten en een hogere gemiddelde levensverwachting van 73 jaar. Hoe hoger de graad van ontwikkeling hoe lager de groei van de bevolking. Zo blijkt dat de bevolking van China nog amper toeneemt. Ook in Azië is er een daling van het aantal geboorten/vrouw maar blijft de bevolking toenemen. De bevolking in Rusland is snelst gedaald. Yale becijfert dat van 2020 tot 2050 de bevolking in Europa met 37 miljoen zal verminderen.

Die bevolkingsgroei gebeurt vooral in de 50 armste landen. Vooral in Afrika is er een exponentiële groei. Yale becijfert dat de Afrikaanse bevolking met 1.149 miljoen zal toenemen tussen 2020 en 2050. Tegen 2050 verwacht men een verdubbeling van de populatie in Angola, Burkina Faso, Congo, Mozambique, Niger, Nigeria, Tanzania en Uganda. In Nigeria groeit de bevolking het snelst: met 733 miljoen zullen er meer mensen wonen dan in Europa en de USA. Wat onvermijdelijk zal leiden tot massale emigratie golven, ook ten gevolge van etnische spanningen in de overbevolkte gebieden. De conflicten in Afrika leiden tot meer armoede van de bevolking. En de oorlogen in het Midden-Oosten jagen miljoenen mensen op de vlucht. Samuel Huntington zijn boek van 1996 "clash of the civilizations" is helaas werkelijkheid geworden. Godsdienstige waanzin, en etnische onverdraagzaamheid zijn de demonen van deze tijd.

Terzelfder tijd stagneert of daalt de bevolking in de meeste ontwikkelde landen, met lagere geboortecijfers en hogere overlijdingsleeftijden. In 34 ontwikkelde landen resulteert dat al in een nieuw fenomeen: een scheefgetrokken populatie ondersteuningsratio: er zijn meer 65plussers dan -15 jarige kinderen, de bevolkingspiramide is breder boven dan onderaan, en dat wordt problematisch. De PSR (potentiële support ratio) was in 1950 nog 12 werkende 15- tot 64-jarigen per 65+gepensioneerde. In 34 landen is de PSR al gedaald beneden de 7/1 gepensioneerde. In Europa is het gemiddeld iets meer 3/1 terwijl in Duitsland, Italië en Japan de verhouding al gedaald is tot beneden de 3 en de berekeningen aantonen dat in 2050 de PSR er zal zakken tot 2. Als de geboortedaling zich verder zal doorzetten in de ontwikkelde landen zal het onvermijdelijk worden om door migratie het dalende aantal werkenden op te krikken, en anderzijds de pensioenleeftijd flink te verhogen. Met 10, 8, of zelfs met 5 kunt ge nog een kar met één gepensioneerde trekken, maar met 3 of 2 werkenden kunt ge geen gepensioneerde meer onderhouden. Dus minder niet-werkende ouderen en meer mensen die de kar trekken. Stakingen, protesten, betogingen kunnen de cijfers en de onvermijdelijk wetmatigheden niet veranderen: we gaan allemaal veel langer moeten werken, pensioenen verhogen zit er niet in en er zullen meer migranten komen. 

Surfen naar de yaleglobal links zijn niet bevorderlijk voor een blij gelukmakend gevoel. Zeker niet als ge surft naar het Yale report: Prepare for the 21st Century Exodus of Migrants. Dus niet lezen, en blijven geloven dat doemdenken niet goed is voor je welzijn. Always look at the bright side of life en leef lang en gelukkig.

Achter de schermen van een cruiseschip

In 2018 zijn we met de MSC Fantasia één week op cruise geweest naar de Noorse Fjorden. Zo een cruiseschip is eigenlijk een drijvende stad. De bevolking van ons schip Fantasia was die week 4.800 opvarenden: namelijk 3.643 passagiers en 1.257 bemanning personeel. Ik weet niet meer hoeveel dozijnen dekken, bars en restaurants er waren, echt groot. Zo een week vliegt voorbij.

De laatste dag waren we een hele dag op zee en hebben we ons ingeschreven voor een begeleid scheepsbezoek achter de schermen. De logistiek achter zo een cruiseschip wilde ik toch wel eens zien. Zo een rondleiding door de beneden dekken is betalend en gebeurt in groepen van 30 tot 40 passagiers met een gids. Het logistiek management bevat veel meer dan alleen maar de bevoorrading van het eten en het drinken maar ook de keukens, de schotelafwas, de wasserijen, de afval machinerie, watervoorziening, onderhoud en herstellingen kortom al de voorzieningen van een kleine stad.

Het management berekent hoeveel voedsel en drank er nodig zal zijn voor een week en stuurt dan 2 of 3 weken vooraf een lijst door aan meer dan 100 leveranciers. Bij de terugkeer in de haven staat er al een eindeloze rij camions klaar om de bestelde goederen te lossen die door vorkliften naar de diverse magazijnen worden gereden. Die stock voor één week cruise is gigantisch.

30,000 eieren

3 ton kaas

6,800 flessen wijn

1,500 fessen champagne en schuimwijn

15,000 kg vlees

8,000 kg kip

5,000 kg vis

De vaten bier en frisdranken vullen een heel magazijn.

Niet te geloven wat er allemaal in die magazijnen ligt

De bakkerij verbruikt 12,000 kg bloem per week om dagelijks 1000 broden en 8,000 croissants te bakken. De keukens draaien continu zowel voor de passagiers als voor de crew. De diepvriesruimten en de koele ruimten zijn we vlug doorlopen want daar waar we niet echt op gekleed. De schotelafwas verwerkt 10,000 schotels per dag. De wasserij draait tot 20,000 stuks beddegoed en handdoeken per week. 1,500 uniformen per week worden geperst.

Er is vaneigens een berg afval: 1/3 van het voedsel en drank gaat naar de bio-afval container. Dat wordt vermalen tot een natte brei en ‘s nachts geloost in zee, als voedsel voor de vissen. Papier en plastic worden gescheiden en belanden bij het brandbaar afval dat naar de branders gaat. Niet brandbaar afval wordt gesorteerd in containers. Alle vloeibaar afval van de toiletten, douches, wasserijen, schotelafwas, allerlei machines en reiniging wordt in een process machine ontwaterd en gescheiden in vaste materie dat verbrand wordt en vuil water dat geloosd wordt in zee. De afval behandeling van zo een cruiseschip is een heel complex proces, gebonden aan een hele reeks procedures en wettelijke verplichtingen. Er is ongeveer 100,000 liter drinkbaar water nodig per dag. Dat wordt door een enorme machine gedistilleerd uit zeewater en opgeslagen in grote reservoirs. Daarnaast zijn er nog aparte tanks die in de havens gevuld worden met drinkbaar water met grote pijpleidingen aan de kaai.

Het begeleid bezoek aan de beneden dekken was zijn geld waard. We hebben niet alles kunnen bezoeken in twee uur tijd. Het ziekenhuis en de operatiezaal mochten we alleen zien door een open deur. Het mortuarium bleef gesloten. Op alle vragen die we stelden hebben we een antwoord gekregen. Het personeel op zo een cruiseboot moet veel werken. Veel van de Filipijnse meisjes blijven twee jaar aan boord en gaan dan naar huis. Ik sprak met een Indiër die al drie jaar aan boord was en nu definitief terug ging gaan naar Indië. Na zo een rondgang achter de schermen heb ik heel veel respect gekregen voor het personeel.